Historia, która opowiada wiele o życiu.

 0    29 cartonașe    nosacz666
descarcă mp3 printează joacă Testează-te
 
Întrebare język polski Răspuns język polski
Co to jest historia?
începe să înveți
Historia to dyscyplina naukowa zajmująca się badanie dziejów człowieka, dlatego zalicza się do nauk humanistycznych. Jest to także wszystko, co wydarzyło się w przeszłości.
Kim był Halikarnas z Herodotu? Etymologia słowa historia.
începe să înveți
Herodot z Halikarnasu był greckim historykiem w V w.p.n.e., dzieło pt. "Dzieje" [gr. Historia] Historia oznacza badanie i opowiadanie o tym.
Jaka jest różnica pomiędzy historią a prehistorią?
începe să înveți
Prehistoria (dyscyplina nauki) zajmuje się badaniem dziejów od powstania człowieka do pozostawienia przez niego źródeł pisanych. Historia bada dzieje człowieka od pojawienia się pisma.
Nauki prehistoryczne - człon.
începe să înveți
Wszystkie nauki prehistoryczne mają pierwszy człon paleo (dawny, stary).
Pojęcia pokrewne historii.
începe să înveți
Historiografia - pisanie o historii Historiozofia (filozofia historii) - Czy historia rządzi się jakimiś prawami? Historycyzm (historyzm) - próba odpowiedzenia na dzisiejsze problemy przez pryzmat historii
Periodyzacja dziejów powszechnych
începe să înveți
1. Starożytność- IV w.p.n.e. - 476(upadek cesarstwa zachodniorzymskiego) lub 395 podział cesarstwa rzymskiego na wschodnie i zachodnie 2. Średniowiecze 476 - 1492 (odkrycie Ameryki) lub 1453 (upadek Konstantynopola) 3. Czasy nowożytne 1492 - 1789 (wybuch Wielkiej Rewolucji Francuskiej) 4. Długi XIX wiek 1789 - 1918 5. Dzieje najnowsze 1918 - dziś
Periodyzacja dziejów Polski
începe să înveți
1. średniowiecze V-VI w. (przybycie Słowian do Polski) - 1505 (konstytucja nihil novi) lub 1454 (początek wojny trzynastoletniej) lub 1466 (II pokój toruński) 2. Czasy nowożytne 1505 - 1795 (II rozbiór Polski) 3. Okres zaborów (XIX w.) 1795 - 1918 4. Dzieje najnowsze 1918 - dziś.
Podział źródeł historycznych.
începe să înveți
Istnieją źródła pisane, niepisane, kartograficzne (mapy, atlasy), etnograficzne (tradycje i obyczaje w nas), lingwistyczne (archaizmy językowe).
Źródła pisane.
începe să înveți
Dzielą się na źródła opisowe (historiografia; biografie; hagiografia - żywoty św.; pamiętniki; publicystyka - gazety, czasopisma; korespondencja) i źródła aktowe (dokumenty, zbiory akt). Można je także podzielić na źr. drukowane i rękopisy.
Źródła niepisane (kultura materialna)
începe să înveți
Są to: - źródła archeologiczne (każdy wykopany przedmiot to artefakt, łac. arte factum - sztucznie wytworzony) - zabytki architektury (ślady willi, jaskinie, orka) - źr. ikonograficzne
Genealogia. Fakty genealogiczne i hipotetyczne. Tablica genealogiczna.
începe să înveți
Bada stosunki pokrewieństwa pomiędzy ludźmi, ustala daty urodzin, śmierci i ślubów rodzin panujących (szlacheckich). - fakty genealogiczne (narodziny, zgony, śluby) - fakty hipotetyczne (pokolenia - 33 lata, połóg - 10 miesięcy różnicy między 2, poczęcia - 28 - 42 tygodni przed połogiem, rodzenie - do 55 r. życia, płodzenie) - tablice genealogiczne tablica descendentów
Chronologia. Kalendarze.
începe să înveți
Nauka o mierzeniu czasu, pozwala ustalić daty i następstwo zdarzeń historycznych. Chronologia matematyczna - miesiąc obrót księżyca wokół Słońca Kalendarze: juliański z 46 r. p.n. e gregoriański z 1582
Era - system ustalania daty, od której liczymy czas
începe să înveți
Ery: - dionizyjska (od Chrystusa) - wg olimpiad greckich (776 r.p.n. e - pierwsza zanotowana) - era bizantyjska (od stworzenia świata - 5508 r.p.n.e.) - era żydowska (od stworzenia świata - 3761 r.p.n.e.) - era mahometańska (od 622r. - ucieczka Mahometa z Mekki do Medyny) Ni istniejące: - era rewolucji francuskiej (od 1792r.) - era faszystowska (od 1922r.)
Style (sposoby liczenia roku)
începe să înveți
- styl obrzezania (1 stycznia, Juliusz Cezar, przyjęty przez chrześcijaństwo, był obrzezany Jezus) - marcowy (wenecki) - zwiastowania (od 25 marca) - wielkanocny (od święta Wielkiej Nocy, między 22 III - 25 IV) - bizantyjski lub grecki (1 września) - Narodzenia Pańskiego (25 grudzień, gł. w średniowieczu)
Podział roku. Miesiące. Dni tygodnia.
începe să înveți
12 miesięcy do Juliusza Cezara: - Januarius, Februarius, Martius, Aprillis, Maius, Junios, Julius, Augustus, September, October, November, December 7 dni w tygodniu od cywilizacji wschodnich (pochodzenie semickie lub babilońskie) -w Rzymie rozpoczynał się w soboty - w chrześcijaństwie w niedzielę "Dzień Pański" od Żydów przejęty - W Polsce nazwy miesięcy są mieszaninami słowiańskich i chrześcijańskich słów.
Chronostych
începe să înveți
Takie zaszyfrowane cuś, że jak się doda wszystkie cyfry rzymskie, k to wychodzi jakaś data.
Metrologia. Jednostki.
începe să înveți
Nauka o stosowanych w przeszłości miarach i systemach mierzenia. Jednostki: - szerokość palca - cal - szerokość dłoni - pięść, piędź - dł. łokcia - łokieć - dł. stopy - stopa - rozłożone ręce lub wysokość człowieka- sążeń - większe odległości: kroki, stajnie (ile razy konie musiał wymienić), wiorsty (ile wsi minął)
Geografia historyczna.
începe să înveți
Rekonstruuje środowisko naturalne tak, jak ono w dawnych wiekach wyglądało.
Paleografia
începe să înveți
Badania dawnego pisma bez względu na sposób zapisu (nie wkracza w zakres papirologii oraz epigrafiki) oraz odczytywania tekstów i rozwiązywanie skrótów.
Epigrafika.
începe să înveți
Zajmuje się badaniem pisma wykonanego na materiale twardym (kamień, metal) np. inskrypcjami na stelach.
Papirologia.
începe să înveți
Bada teksty umieszczone na papirusach, papierze, skórze, tabliczkach drewnianych i woskowych. Odnosi się tylko do tekstów antycznych, jest nauką pomocniczą historii starożytnej.
Kodikologia
începe să înveți
Bada kodeksy czyli księgi rękopiśmienne wykonane w kształcie zszytych kart pergaminowych i zabezpieczonych okładkami. Bada tak że działalność pisarską, iluminatorską i introligatorską.
Iluminatorstwo
începe să înveți
Sztuka malarskiego zdobienia rękopisów: - inicjały- pierwsze litery wyrazu rozpoczynającego stronę, rozdział (łac. inicium - początek) - floratura - obramowanie tekstu - miniatura - malowidło małego formatu (minia-czerwony)
Dyplomatyka. Etymologia
începe să înveți
Bada dokumenty (gł. średniowieczne) wychodzące z kancelarii ważnych ludzi. Złożenie dwóch słów greckiego i łacińskiego. Diploma - nazwa paszportów i kurierów cesarskich.
Numizmatyka. Pierwsza moneta. Ekwiwalent.
începe să înveți
Zajmuje się badaniem monet i innych środków płatniczych.Gr. nomisma - moneta. Pieniądz jest szczególnym towarem, ekwiwalentem innych towarów, miernik ich wartości. Pierwsza moneta kruszcowa pojawiła się w Azji Mniejszej (Lidia) w VII w.p.n.e.
Pojęcia związane z pieniędzmi
începe să înveți
- moneta - pieniądz wykonany z kruszcu lub stopu - bilon - moneta zdawkowa (drobna) z miedzi, dziś aluminium - banknot - początkowo zobowiązanie banku do wypłacanie jakiejś sumy w monecie, obecnie pieniądz papierowy (pierwszy w Polsce podczas insurekcji kościuszkowskiej)
Właściwości monety.
începe să înveți
- określona waga, kształt, znak władzy - krawędź monety jest zabezpieczona ząbkami lub legendą - awers - strona główna (imię, portret, znak) - rewers - strona odwrotna (nominał)
Sfragistyka
începe să înveți
Bada pieczęcie, związana z dyplomatyką i heraldyką.
Heraldyka. Geneza. Etymologia. Godło.
începe să înveți
Nauka zajmująca się herbami i wszelkimi innymi znakami używanymi przez osoby, rody, miasta i państwa. Geneza: Herby powstały podczas pierwszej wyprawy krzyżowej (1096-1099), w Polsce w XIIw. Etymologia: Od heroldów, którzy wywoływali do turniejów zapancerzonych rycerzy (rozpoznawali ich po herbach) Herb państwowy to zwyczajowo godło. Godło Polski powstało w 1295r. (koronacja Przemysła II)

Trebuie să te autentifici pentru a posta un comentariu.