Matura z biologii - ewolucjonizm (pojęcia i definicje)

5  1    40 cartonașe    pani truskawka
descarcă mp3 printează joacă Testează-te
 
Întrebare język polski Răspuns język polski
ewolucja
începe să înveți
ewolucja în poloneză
proces rozwoju życia na Ziemi, polegający na stopniowym dokonywaniu się zmian genetycznych w populacjach, czego efektem jest powstawanie nowych gatunków.
ewolucjonizm
începe să înveți
nauka o ewolucji organizmów
kreacjonizm
începe să înveți
pogląd, że świat i wszystkie gatunki roślin i zwierząt zostały stworzone przez Boga (religie monoteistyczne) lub bogów (religie politeistyczne).
lamarkizm
începe să înveți
ewolucję powodują zmiany w środowisku, używanie narządu powoduje jego rozwój, a nieuzywanie zanik, wszystkie cechy nabyte podczas życia organizmu są dziedziczone.
katastrofizm
începe să înveți
Co jakiś czas zachodzą kataklizmy, które niszczą całe życie na Ziemi, po ich ustąpieniu życie odradza się na nowo w doskonalszej formie; zwolennikiem tej teorii był Georges Cuvier
darwinizm
începe să înveți
czynniki sprawcze ewolucji to: zmienność między osobnikami, nadwyżka rozrodczości, konkurencja, dobór naturalny; twórca tej teorii to Karol Darwin
rodzaje dowodów ewolucji
începe să înveți
pośrednie i bezpośrednie
dowody ewolucji - pośrednie
începe să înveți
narządy szczątkowe, analogiczne, homologiczne, atawizmy, dowody z embriologii, dowody z fizjologii, biologii, genetyki, dowody z biogeografii
dowody ewolucji - bezpośrednie
începe să înveți
skamieniałości, odciski i odlewy, formy przejściowe, żywe skamieniałości
specjacja
începe să înveți
ewolucyjny proces powstawania gatunków; jest to proces zmiany lub "rozbicia" puli genowej danego gatunku na jedną lub kilka linii potomnych; wymaga wystąpienia izolacji między populacjami
typy izolacji
începe să înveți
prezygotyczna i postzygotzyczna
izolacje prezygotyczne
începe să înveți
przestrzenna, czasowa, mechaniczna, gametyczna.
izolacje postzygotyczne
începe să înveți
nieprzeżywalne zygoty, bezpłodność mieszańców, większa śmiertelność mieszańców
izolacja przestrzenna
începe să înveți
geograficzna - populacje oddzielone są od siebie przeszkoda geograficzną - morza, oceany, góry, jeziora
izolacja siedliskowa
începe să înveți
populacje tego samego gatunku zasiedlają różne siedliska i z czasem różnicują się genetycznie
izolacja czasowa
începe să înveți
sezonowa, fenologiczna, organizmy zamieszkują ten sam teren ale różnią się czasem kwitnienia lub rozrodu
izolacja etologiczna
începe să înveți
behawioralna - osobniki różnych populacji tego samego gatunku nie krzyżują się ze sobą, gdyż różnią się zachowaniami godowymi
izolacja mechaniczna
începe să înveți
(anatomiczno-morfologiczna) między osobnikami blisko spokrewnionymi występują różnice w budowie narządów rozrodczych uniemożliwiające rozród
izolacja gametyczna
începe să înveți
nasienie może płynąć tylko w kierunku jaja osobnika tego samego gatunku, plemniki nie przeżywają w drogach rodnych samicy innego gatunku, nawet blisko spokrewnionego
nieprzeżywanie zygot
începe să înveți
zygoty powstałe w wyniku zapłodnienia są letalne lub mają wyrażnie obniżoną żywotność
sterylność mieszańców
începe să înveți
powstaje zygota, która rozwija się, lecz osobniki dorosłe są niepłodne
upośledzenie potomstwa mieszańców
începe să înveți
osobniki różnych gatunków krzyżują się ze sobą, mają potomstwo, ale to potomstwo wydaje na świat osobniki słabe lub niepłodne
rodzaje specjacji
începe să înveți
allopatryczna, sympatryczna, stopniowa, nagła, właściwa, filetyczna
secjacja allopatryczna
începe să înveți
występuje najczęściej i jest wynikiem izolacji geograficznej
specjacja sympatryczna
începe să înveți
zachodzi bez wystąpienia mechanizmów izolacji przestrzennej, spowodowana jest najczęściej działaniem doboru naturalnego rozrywającego
specjacja stopniowa
începe să înveți
jest skutkiem stopniowego, powolnego gromadzenia się drobnych zmian w pulach genowych
specjacja nagła
începe să înveți
skokowa, zachodzi szybko w małych izolowanych populacjach np. poliploidyzacja u roślin (wystarczy jedno pokolenie)
specjacja właściwa
începe să înveți
kladogeneza, specjacja radiacyjna; w jej wyniku powstają dwa gatunki potomne lub więcej
specjacja filetyczna
începe să înveți
anageneza, cały gatunek ulega przekształceniu w nowy gatunek (trudna do zaobserwowania ze względu na czas potrzebny do zajścia tego procesu)
prawidłowości ewolucji
începe să înveți
tempo ewolucji, wymieranie szczepów, wielokierunkowość, nieodwracalność, postępowy charakter
mikroewolucja
începe să înveți
zachodzi w obrebie gatunku na poziomie ewolucji i polega na odwracalnej zmianie frekwencji alleli genów warunkujacych pewne cechy fenotypowe
makroewolucja
începe să înveți
zachodzi na wyższym poziomie niż gatunek i prowadzi do powstawania i zmian grup organizmów, w rezultacie do powstania nowych rodzajów, rodzin, rzędów i jeszcze wyższych jednostek taksonomicznych (na poziomie królestwa to megaewolucja)
konwergencja
începe să înveți
skutek ewolucji zbieżnej, która prowadzi do wykształcenia się u organizmów narządów podobnych, pełniących zbliżone funkcje, lecz o odmiennym pochodzeniu
dywergencja
începe să înveți
jest skutkiem ewolucji rozbieżnej i polega na powstaniu licznych form przystosowawczych organizmów spokrewnionych ze sobą, mogących żyć w różnych niszach ekologicznych
ewolucja równoległa
începe să înveți
występuje wtedy, gdy ewoluują organizmy blisko ze sobą spokrewnione jej konsekwencją jest powstanie bliźniaczych gatunków siostrzanych, żyjących w różnych miejscach i trudnych do sklasyfikowania np. jaszczurki analisy, żyjące na Antylach
koewolucja
începe să înveți
ewolucja gatunków powiązanych ze sobą pod względem ekologicznym np. trzmiela i koniczyny
mimikra
începe să înveți
jest efektem koewolucji, która polega na upodobnieniu się różnych gatunków do siebie, np. szerszenia i przeziernika osowca
mimetyzm
începe să înveți
upodabnianie się organizmów do otoczenia
antropogeneza
începe să înveți
procesy ewolucyjne prowadzące do powstania człowieka
prawdopodobne drzewo rodowe człowieka
începe să înveți
Sahelanthropus tchadensis, Australopithecus afarensis, Homo habilis, Homo erectus, Homo floresiensis, Homo neanderthalensis

Ewolucjonizm - powtórka przed maturą

Szykujesz się do matury i chcesz szybko i skutecznie powtórzyć materiał? Świetnie! Zapraszamy do nauki z Fiszkoteką. Zacznijmy od tego, co to jest ewolucjonizm. Jest to nauka z zakresu biologii, której przedmiotem jest ewolucja świata żywego. Bada rozwój życia od początku jego istnienia aż do współczesnych czasów. Opiera się na założeniach sformułowanych przez Karola Darwina. Po opanowaniu materiału zawartego w prezentowanej przez nas lekcji zapraszamy do dalszych powtórek: Biologia do matury: rozmnażanie się i rozwój organizmów, Biologia do matury — ekologia i ochrona środkowiska oraz komórki i tkanki.

Darwinizm — podstawowe dowody ewolucji

Karol Darwin to brytyjski uczony, który w 1859 roku opublikował dzieło pt. O powstaniu gatunków drogą doboru naturalnego. Według zaprezentowanych założeń ewolucja zachodzi w dwóch etapach. Pierwszy etap to powstanie przypadkowej zmienności w obrębie gatunków, a drugi to dobór naturalny. Zadaniem doboru naturalnego jest eliminacja osobników nieprzystosowanych odpowiednio do środowiska. Sformułowane przez Darwina założenia okazały się w większości słuszne i znalazły potwierdzenie w dalszych badaniach. Jako ciekawostkę warto dodać, że Darwin sformułował swoje założenia około 20 lat przed publikacją. Ogłosił je dopiero, gdy dowiedział się, że Alfred Russel przygotował pracę na ten sam temat.

Biologia z Fiszkoteką

Możliwości, jakie daje Ci Fiszkoteka sprawiają, że z łatwością opanujesz każdy materiał.Jest to świetny sposób na szybkie powtórki wiedzy przed maturą. Podstawą naszej metody są fiszki przygotowane w nowoczesny, innowacyjny sposób. Oprócz interaktywnych fiszek każdy użytkownik ma możliwość uczenia się za pomocą nagrań mp3 oraz kolorowych grafik ułatwiających kojarzenie. Możesz być pewien, że po tej lekcji na długo zapamiętasz takie pojęcia jak: kreacjonizm, mikroewolucja i makroewolucja. Gdybyś jednak czegoś zapomniał nasz Inteligentny System Powtórek, umożliwia intuicyjne powracanie do materiału i odświeżanie sobie wiedzy. Dołącz do nas i sprawdź jak działa Fiszkoteka!

Comentarii:

Dredzik:] a scris: 2010-11-04 19:47:46
pomogło:]

Maria a scris: 2011-03-10 12:03:40
Dziękuję :)

Trebuie să te autentifici pentru a posta un comentariu.