Tworzenie prawa VII

akty tworzenia prawa

władczy akt organu władzy państwowej, który składa się z norm ogólnych (istnieją wyjątki od tej reguły).

Prawo stanowione sensu stricte

stanowienie prawa na drodze jednostronnej decyzji organu państwowego lub instytucji upoważnionej przez taki organ.

Prawo kontraktowe

umowa, której stronami są organy państwowe i/lub upoważnione przez nie instytucje. Jeżeli jedną ze stron takiej umowy jest organ państwowy to można mówić o współ stanowieniu prawa przez państwo.

Prawo precedensowe

powstanie prawa w drodze decyzji sądowej lub administracyjnej. Jeżeli zawartą w tej decyzji normę ogólną uważa się za wiążąca.

precedens

zawarta w decyzji sądowej norma ogólna która de iure (formalnie wiążące) lub de facto (formalnie nie wiążące) wpływa na podejmowanie innych decyzji przez sądy.

zasada stare decisis

zasada związania sądu precedensem. Ustawa może uchylić precedens.

prawo zwyczajowe

organ państwa nie tworzy ale uznaje kreślone normy za normy prawne. Odgrywa znaczącą rolę w państwach azjatyckich i afrykańskich oraz jest jeszcze źródłem prawa międzynarodowego publicznego

subsydiarność prawa zwyczajowego

polega na tym iż wolno jest je zastosować pod warunkiem, iż dane zagadnienie nie jest uregulowane przez ustawy lub inne akty normatywne.

Kryteria uznania normy za normę prawa zwyczajowego

1. Powszechna akceptacja zwyczaju 2. Uznanie zwyczaju przez sądy lub inne organy stosujące prawo 3. Akceptacja zwyczaju jako wiążącego przez doktrynę prawniczą

zwyczaje

akceptowane w określonej grupie czy środowisku, chociaż nieuznawane za wiążące przez organy państwowe, reguły postępowania.

prawo religijne

organ państwa uznaje za normy prawne pewne normy religijne (islam).

ŹRÓDŁA PRAWA: W sensie formalnym (fontem Iris oriundi)

każdy akt, dokument, decyzja, którą wdanym systemie prawa uważa się z źródło norm prawnych; np. ustawa, rozporządzenie, uchwała odpowiedniego organu państwowego (Polska), precedens

Źródła poznania prawa (fontem Iris cognoscendi

wszelkiego rodzaju dokumenty i obiekty na podstawie których możemy ustalić treść norm prawnych; OFICJALNE-urzędowe dzienniki promulgacyjne np. Dziennik Ustaw, Monitor Polski NIEOFICJALNE: dokumenty, obiekty na podstawie, których możemy ustalić treść norm

Dziennik Ustaw publikuje:

,ustawy, rozporządzenia, ratyfikowane umowy miedzynarodowe

Monitor Polski publikuje:

uchwały Rady Ministrów; zarządzenia ministrów

Żródła prawa w sensie MATERIALNYM

najmniej określony i przydatny, odnosi się do czynników społecznych, ekonomicznych (ideologii, przekonań moralnych, religijnych, układów sił politycznych w państwie, sytuacji ekonomicznej);

Samoistnym źrodlem prawa

jest każda reguła lub zasada stanowiąca samodzielną podstawę decyzji sędziowskiej lub innego aktu stosowania prawa, a więc może być samodzielnym źródłem naszych praw i obowiązków; np. ustawa, traktaty międzynarodowe, rozporządzenia instytucji unijnych;

Niesamoistnym źrodlem prawa

wszystkie normy i materiały, które nie mogą stanowić wyłącznej podstawy aktu stosowania prawa, a tym samym nie mogą być samodzielnym źródłem naszych uprawnień lub obowiązków; np. reguły egzegezy, doktryny, poglądy, materiały komisji legislacyjnych

Cechy prawa europejskiego:

1. Mieszane – ma charakter zarówno prawa międzynarodowego jak i wewnętrznego 2. podlega bezpośredniemu stosowaniu w państwach członkowskich 3. Brak rozgraniczenia aktów tworzenia i stosowania prawa

Źródła prawa europejskiego:

1. Prawo pierwotne – traktaty założycielskie, załączniki i protokoły, traktaty akcesyjne; Prawo pochodne – wszystkie akty normatywne ustanowione przez organy UE (rozporządzenia, dyrektywy, decyzje),3. umowy miedzyn. 4. zasady ogolne prawa wspolnotowego

kategorie dyrektyw techniki prawodawczej

dyrektywy systematyki wewnętrznej, zewnętrznej(poziome i pionowe), dyrektywy adresata i warunków, dyrektywy języka

część nieartykułowana

w której skład wchodzi: tytuł, określenie podstawy prawnej oraz wstęp (preambuła) do aktu normatywnego;

część artykulowana

sklada sie z przepisów prawnych

kategorie przepisów

1. MERYTORYCZNE: ogólne, szczegółowe -prawa mater., o org. i trybie post., ustrojowe proceduralne, karne 2. ZMIENIAJĄCE 3. PRZEJŚCIOWE i DOSTOSOWUJĄCE 4. KOŃCOWE uchylające i o wejsciu aktu normy w zycie